Günümüzde birçok resmi evrakın uluslararası geçerliliğini sağlamak amacıyla ortaya çıkarılan Apostil, noterden temin edilir. Böylece noterden onaylatılan evrak, başka bir ülkede resmiyet kazanır.
Apostil işlemleri, 6 Ekim 1961 senesinde Lahey Anlaşması ile yasal hale getirilmiştir. Anlaşma içerisinde hangi ülkelerin Apostil onayını kabul ettiği ve onay için hangi işlemlerin yapılması gerektiği gibi detaylar belirlenmiştir.
Herhangi bir ülkede resmiyet kazanan, kamu belgesinin başka bir ülkede de tanınması için düzenlenen tasdik durumu olarak bilinen Apostil, illerde valiliklerden ilçelerde ise kaymakamlıklardan temin edilir. Bu işlemler için herhangi bir ücret talep edilmez.
Apostil aracılığıyla onaylanan belgeler genellikle diploma, doğum belgesi, evlilik cüzdanı, vekaletname gibi evraklardır. Anlaşma uyarınca onay yapılan belgenin belli bir geçerlilik süresi bulunmamakla birlikte, bu süre taraf ülkelerce münferit şekilde belirlenebilir.
Uluslararası etkileşimin artmasıyla birlikte herhangi bir ülkeden alınan kamu belgesinin başka bir ülkede de geçerli olması ihtiyaç haline gelmiştir. Bu ihtiyaca çözüm getirilmesi amacıyla Apostil ile onay işlemleri Lahey Sözleşmesi ile yasallaştırılmıştır.
Belgenin tasdiklenmesi için öncelikle Apostil tercüme işlemlerinin yapılması gerekir. Hangi ülkede geçerli olması isteniyorsa, o ülkenin resmi diline tercümesi yapılan evrakın noterde onaylanması gerekir. Apostillerin ana başlığında mutlaka Fransızca olarak “Apostille (Convention de La Haye du 5 octobre 1961)” şeklinde yazı yazılması zorunludur.
Apostil işlemlerinin uygulandığ
ı belgeler;
Noterin bulunduğu yere bağlı olarak noter onaylı evraklar valiliğe ya da kaymakamlığa tasdik ettirilir. Her bir belge için internet üzerinde apostil örneği bulmak mümkündür.
Bir Apostil içerisinde şunlar yer alır;
Türkiye’de Apostil almak isteyen kişilerin valiliklere ya da kaymakamlıklara gitmesi gerekir. Bu noktada noterin bağlı olduğu yer de önemlidir.
Ayrıca bazı adli belgeler söz konusu olduğunda varsa ağır ceza mahkemeleri başkanlıklarına başvurulur. Ağır ceza mahkemelerinin yer almadığı bölgelerde ise Adliye Encümeni veya Adalet Komisyonu Başkanlıkları ilgili makamlardır.
Apostil işlemleri karmaşık gibi görünse de aslında oldukça kolaydır. Yapılması gereken ilk şey evrakın bir yeminli tercüme bürosunda ibraz edileceği ülkenin resmi diline çevirisinin yaptırılmasıdır.
Ardından tercüme bürosunun yemin zaptı hangi noterde ise orada belge onaylatılır. Onaylatılan belge noterin bağlı olduğu kaymakamlığa veya valiliğe tasdik ettirilir. Bütün bu işlemlerin sonrasında ilgili ülkeye belge ibraz edilir.
Bir kamu belgesinin başka bir ülkede geçerli olabilmesi için Apostil tasdikli tercüme ile istenen ülkenin lisanına tercüme edilmesi gerekir. Böylece ilgili makamlara onaylatılan belge istenen ülkede ibraz edilebilir.
Apostil tasdikli tercüme için yeminli tercüme hizmeti veren tercümanlardan destek alınmalıdır ve bağlı oldukları noterden evrakın onayı yaptırılmalıdır.
Resmi belgelerin uluslararası kullanımının mümkün olabilmesi için Apostil mührü ile onay işlemlerinin yapılması gerekir. Böylece Apostil ülkelerinde istenen kamu belgesi geçerli hale getirilir.
6 Ekim 1961 tarihinde Lahey Sözleşmesi ile yasal hale getirilen Apostil, sözleşmede belirtilen taraf ülkelerde geçerliliğini korumaktadır. Ortalama 113 civarında ülkede geçerli olup bu ülkeler arasında ABD, İngiltere, Almanya, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa, İtalya, Japonya, Rusya, Türkiye gibi ülkeler yer alıyor.
Güncel listeye ulaşmak için https://www.kisa.link/M0RZ linki ziyaret edebilirsiniz.
En çok merak edilen konular arasında Apostil ücreti yer alır. Apostil onayı genel olarak ücretsiz bir işlemdir. Bununla birlikte bazı kurumlarda belirli miktarda ücret talep edilebilmektedir. Bu ücret hizmet bedeli olarak tanımlanır.
Apostil onayının yaptırıldığı noter eğer bir ilçede yer alıyorsa, evrakın tasdik işlemleri kaymakamlıklara yaptırılır. Örneğin bir diplomanın herhangi bir ülkede geçerli hale gelmesi için yeminli tercümanlar ile ilgili ülkenin lisanında evrak düzenlenir ve bağlı olduğu kaymakamlığa onaylatılan evrak tasdik ettirilir.
Apostil işlemleri için başvurulan yeminli tercüman bürosunun bağlı olduğu noter ilçe yerine ilde yer alıyor ise, tasdik işlemleri valiliğe yaptırılır. Yine aynı işlemler sırası ile gerçekleştirilir. Yeminli tercümana belgenin çevirisi yaptırılır ve noterde onaylatılır. Onaylatılan belge valiliğe tasdik edilmesi için verilir. Ardından ilgili ülkeye ibraz edilir.
Kamu kurum ve kuruluşlarından alınan diploma, kimlik, evlilik belgesi gibi evrakların uluslararası geçerliliğinin sağlanması adına oluşturulan yurtdışı apostil işlemleri 1961 yılından itibaren geçerliliğini korumaktadır.
Lahey Anlaşması ile yasal hale getirilen Apostil onay işlemleri kamu belgelerinin Apostil ülkelerinde de tanınması amacıyla kullanılmaktadır.
Herhangi bir ülkede alınan doğum belgesinin Apostil onayı ile diğer bir ülkede de bu belgenin tanınması sağlanır. Bu onay işlemi için kaymakamlıktan veya valilikten tasdik alınması gerekir. Mühürlenen doğum belgesi ilgili ülkenin konsolosluğuna götürülerek ibraz edilmelidir.
Günümüzde evlilik cüzdanının diğer ülkelerde de geçerli olabilmesi için Apostil onayının alınması gerekir. Tabi bu onay sadece Apostil ülkelerinde kabul edilir.
Belgenin apostili yurtiçinde kaymakamlıkta ya da valilikte yapılır. Yurtdışında ise ilgili yetkili makamlara gidilerek apostil onayı için başvuru yapılır.
Apostil işlemlerinin uygulandığı evrakların başında vekalet belgeleri gelir. Uluslararası belge geçerliliğinin sağlanması için Apostilli vekalet işlemlerinin yapılması gerekir.
Bu noktada bir yeminli tercümana çevirisi yaptırılan belge noterde onaylatılır. Ardından kaymakamlıkta ya da valilikte onaylı evrak tasdik ettirilir. Bütün bu işlemlerin ardından Apostilli vekalet ilgili ülkedeki sorumlu kuruma ibraz edilir.
Sıklıkla karşımıza çıkan bir diğer konu ise Apostil konsolosluktan alınır mı, sorusudur. Bu noktada bilinmesi gereken tek şey Apostil onayının geçerli olmadığı ülkelerde kamu belgelerinin geçerliliğini sağlamak için konsolosluklara başvurulması gerekliliğidir. Yani Apostil konsolosluktan alınmaz. Aksine Apostil onayı alınamayacağı zaman konsolosluktan tasdik alınır.
Apostile üye olan ülkelerin sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle kamu evraklarının uluslararası geçerliliği için Apostile duyulan ihtiyaç maksimum seviyededir. Bu ülkelerin güncel listesine dijital ortamdan erişim mümkündür