Esperanto Nedir? Kaç Kişi Konuşuyor?

Esperanto destekleyici diller olarak adlandırılan sınıfta yer alan, herhangi bir ülkenin ana dili olmayan ancak dilbilgisi yapılandırılmış yardımcı bir görev taşımaktadır. Aynı zamanda politik olarak bir ayrım oluşturmaması kendi başına bir dil olarak yaşaması amacıyla barışçıl bir dildir.

Esperanto’nun Tarihçesi nedir?

Tarihi 1800’lü yıllara dayanan ve Ludwik Lejzer Zamenhof tarafından ortaya çıkartılan bir dildir. Polonyalı Yahudi bir doktor olan Zamenhof, günlük dilde, yaşadığı yerin Rus Federasyonu içerisinde olması sebebiyle Rusçayı ana dili olarak konuşuyordu. Bildiği diller arasında Almanca, İngilizce, İspanyolca, Fransızcanın yanı sıra Latince ve İbranice de yer alıyordu. Dile olan yatkınlığı Esperanto’dan daha önce Almanya’da ortaya çıkan Volapük’e olan ilgisiyle pekişti. Bildiği birçok dilin katkısıyla Esperanto, Zamenhof’un yetkinliklerindeki 14. dildi.

Esperanto barışçıl bir dildir. Çünkü bu güdü Zamenhof’un savaş yıllarında Yahudi olarak Polonya’da Rusların kıyım döneminde yaşamış olmasına temellenmektedir. İlk kitabı 1887’de “Unuo Libro” adıyla yayınlanmıştır.

Esperanto’nun altyapısı 920 kelime köküyle basit 16 dil bilgisi kuralının on binlerce kelimeye ulaşması sağlıyor. Büyük çoğunluğu Latinceye dayanan dilde, Rusça ve Lehçe dilinin de etkileri görülür.

Nazi döneminde Esperanto büyük bir tepki almıştı, Hitler Yahudilerin dünyaya hakim olmak adına Esperanto’yu kullandığını ileri sürmüş ve hatta bu dönemde Zamenhof üç çocuğunu da kıyıma kurban vermiştir. Öte yandan bu dil canlılığını korumayı başararak toplama kamplarında bile konuşulmaya devam etmiştir.

İkinci Dünya Savaşı sonrası Esperanto hakimiyetini kaybetmiş ve adeta ölü bir dil olmuştur. Yirmi yüzyıla gelindiğinde bu dile tutkun gruplarca yeniden canlandırılarak günümüze taşınmıştır. Ölmese de canlı tutmaya çalışan bu gruplar bugün dünyanın birçok yerindedir ve hatta anadili olarak kabul eden 1000 kişiyi aşkın Esperantist vardır.

Macar-Amerikan asıllı ünlü milyarder George Soros ilk dili olarak Esperanto’yu konuşmaktadır. 1905’ten bu yana her yıl düzenlenen en büyük Esperanto etkinliği yine Zamenhof’un başlattığı Esperanto dilinde Universala Kongreso de Esperanto olarak anılan Dünya Esperanto Kongresi’dir.

Esperanto Kolay Öğrenilir Mi? Kaç Kişi Konuşuyor?

Esperanto dili diğer yabancı dil öğrenimine kıyasla daha kolay öğrenilir. 500 kelime kökü ve kurallı bir dil bilgisi sayesinde 5000 kelime konuşmanızı sağlayarak adil bir iletişim köprüsü kurmaya yardım eder. Diğer dillerde olduğu gibi kuralsız veya istisnai durum olan yapılar yoktur.

Tüm dilbilgisi birkaç kural üzerine kuruludur. Teknoloji ve dünyanın daha erişilebilir hale gelmesiyle seyahat ederken Esperanto ile kolaylık iletişim kuruluyor. Ayrıca Esperanto dilini geliştirmek üzere birçok kitap ve müzik yayını da vardır.

Esperantistler internet ağı üzerinden çeşitli gruplar kurularak Esperanto’yu hem öğrenip hem de sosyalleşme imkanı buluyor ve bugün Esperanto dilini dünyada 2 milyon kişi konuşurken 1000 kişisi ilk dili olarak kabul ediyor ve 2018 yılında 400.000 yeni öğrenci daha eklenmiştir.