Mütercim tercüman; yabancı bir dil çerçevesinde oluşturulmuş metni, yazıyı ya da konuşmayı yazılı veya sözlü olmak kaydı ile istenen ana dile çeviren kimseye verilen addır. Kısacası İngilizce tercüme ya da farklı dillerde tercüme hizmeti sunar.
Bilimsel sınıflandırmalar içerisinde yer alarak hukuk, edebiyat, mühendislik, tıp, uluslararası faaliyetler, ekonomi, sosyal veya fen bilimleri gibi birden fazla konu günümüz şartları gereğince düzenlenir. Düzenli ve kümülatif bir yapıda yer alan çeşitli diller arası hem yazılı hem de sözlü anlamda çeviri yapma becerisine sahip donanımlı insanlara verilen bir unvandır.
Üst düzey bir yapıda bilgi yeterliliğine sahip, tercüman unvanının gerektirdiği yetkinlikleri öğrencilere aktarmak adına 4 yıl süresince verilmesi planlanan bir üniversite bölümüdür. Bu 4 yıl süresi içerisinde birtakım yetkinlikler kazandırılarak çeşitli edebi anlamda donanımlı eğitim verilerek mütercim tercüman alanında uzman olması amaçlanır.
Bu bölümden mezun olan öğrenciler, mütercim tercüman unvanını alır. Çeşitli resmi ve özel kuruluşlarda görev alabilen mütercim tercümanlar;
• Gazetelerde,
• Haber Ajanslarında,
• Resmi Bakanlıklarda,
• Turizm Alanında Faaliyet Gösteren Firmalarda,
• Çeviri Alanında Faaliyet Gösteren Kuruluşlarda,
• Uluslararası Anlamda Faaliyet Gösteren Birimlerde,
• Spor Takımlarında,
• Çeşitli Çeviriler Yapmak Üzere Yayınevlerinde görev alabilir.
Mütercim tercüman bölümünden mezun olan insanlar çeşitli yetkinliklere sahip olduğundan ötürü dolayı yukarıda sıralanan çeşitli alanlarda kolaylık ile iş yapabilir.
Mütercim tercümanlık bölümü, bu bölümü okuyan öğrencilere çeşitli yetkinlikler kazandırmak adına kurulmuş bir alandır. 4 yıl boyunca eğitim alan öğrenciler birbirinden farklı kazanımlar ile mezun olurlar. Mezun olduktan sonra mütercim tercüman unvanı alan kişiler ise bu alanda uzmanlık gerektiren çeşitli yerlerde görev yapabilir.
Üniversite eğitimleri süresince kazandıkları yetkinlikleri ve çalışma prensipleri ölçüsünde aktif bir şekilde ele alarak;
• Yazılı edebi eserleri, teknik, bilimsel makaleleri,
• Hukuk anlamındaki içerikleri,
• Gazete, dergi ve mecmuaları
gibi birbirinden farklı alanlarda boy gösteren ve teknik kazanımlarını bu alan özelinde hayata geçirmek mütercim tercümanın görevlerindendir. Mütercim tercüman aynı zamanda teknik çeviri hizmeti de sunar.
Bu yazılı ya da sözlü anlatıların, metinlerin veya makalelerin çeşitli yabancı diller içerisinden çevrilmesi istenen dile göre çevrilip istenen yapıya kavuşturulması beklenir. Çeşitli resmi ya da özel kuruluşlarda etkin bir şekilde aktif rol alan mütercim tercümanlar, çevirdikleri dilin her türlü yapısına mutlaka hakim olmalıdır. Dil yanı sıra hakim olduğu dilin kültürünü ve dilin gelişimini de takip etmeleri önemlidir.
Gelişen ve değişen dünya ile beraber birtakım kazanımlar ile istenen özellikler süre içerisinde farklılık gösterir. Dünya dilleri arasındaki hem etkileşim hem de çağ gereği diğer dünya ülkeleri ile sürekli iletişimde bulunma faktörü mütercim tercüman işinde bulunan kimseleri ön plana çıkaran etmenlerdir. Çeşitli dünya ülkelerinin birbirleri ile iletişimde kalması, süreç içerisinde değişen durumların rollerin oturması adına aktif bir rol oynar.
Mütercim tercümanlık görevlerinde bulunan kişiler;
• Resmi bakanlıklarda,
• Çeşitli alanlarda iş gösteren firma, kuruluşlarda,
• Yayınevlerinde,
• Turizm Firmalarında,
• Devlet Dairelerinde,
• Okullarda,
• Uluslararası anlamda performans gösteren kuruluşlarda önemli ve etkin bir şekilde görev yapabilir.
Mütercim tercüman olan kişiler aynı zamanda çapraz çeviri gibi farklı hizmetler de sunar.
Mütercim tercüman olmak için birtakım şartlara ve bu şartların yerine getirilmesine ihtiyaç vardır. Mütercim tercüman olmak için gerekli şartlar kısaca şu şekilde sıralanabilir;
• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
• Çeşitli üniversite bölümlerinden lisans, yüksek lisans ya da doktora derecesinde mezun olmak,
• Uzmanı olduğu dil üzerinde yazılı belge olarak resmi diploma, sertifika ya da belge edinmek,
• Herhangi bir sabıka kayıt düzenlemesinin olmaması,
• Çeşitli resmi evraklara sahip olmak için uluslararası sınav yönetmeliğince düzenlenen sınavları geçer not ile vermek,
gibi önem arz eden şartlar sağlanmalıdır. Bu şartlar sağlandıktan sonra kişi, mütercim tercüman unvanına sahip olur. Çeşitli dil kurslarından, özel eğitimler ile üniversite eğitimi ile bu kazanım elde edilebilir.
Bir kişinin kendi halinde bu istenen gerekli kazanımları sağladığını ele alarak çeşitli uluslararası sınav aşamalarından sonra da bu unvanı elde edebilir. Sonrasında da ilgili alanlarda görev almaya başlayabilirler.